donderdag 16 april 2015

MH17; DE MIST WORDT STEEDS DICHTER



Het is al weer een tijd geleden dat we een blik wierpen op het onderzoek naar de crash met de MH17 in de buurt van Donetsk vorig jaar juli. Over het algemeen is het zo, dat als de tijd voorbij gaat er steeds meer over een bepaald incident naar buiten komt. Meestal treed er dan een bepaalde verheldering op. Helaas is dat bij de MH17 niet het geval. In tegendeel; de mist die om het ongeluk heen hangt breidt zich steeds verder uit. Tijd dus om de feiten die we wel weten op een rijtje te zetten.

Om te beginnen is het goed om te kijken naar het enorme contrast met andere onderzoeken naar vliegtuigongelukken. In het bijzonder naar het neerstorten, een paar weken geleden, van het Duitse Germanwings vliegtuig in de Franse Alpen. Binnen enkele dagen was het volledige transcript van wat er in de cockpit van dit vliegtuig was gebeurd woordelijk in de media te lezen. Niet alleen dat, ook het medische dossier van de copiloot, die de crash waarschijnlijk heeft veroorzaakt, lag gewoon op straat. Ieder detail van zijn persoonlijke leven werd naar boven gehaald en op de Duitse TV uitgekauwd. Overal werd gelekt, gespeculeerd en met vertrouwelijke informatie gesmeten.

Wat een verschil met de MH17. Over een paar maanden is het een jaar geleden dat de Boeing verloren ging en nog steeds weten we niet wat er op de voicerecorder stond. Ook is het radioverkeer tussen het vliegtuig en de Oekraïense toren nog steeds geheim. Daar komt nog bij dat Washington weigert om satelliet foto’s van het moment van de ramp aan het onderzoek over te dragen. Kortom, in plaats van dat we steeds meer te weten komen, wordt de doofpot alleen maar groter. Dit tot grote woede en frustratie van de nabestaanden die nu eindelijk wel eens een keer willen weten wat er precies is gebeurd.

Het enige waar beweging in zit is het propagandafront. Recentelijk publiceerde het Nederlandse openbaar ministerie een filmpje over de ramp in een zogenaamde poging om meer informatie te weten te komen. Maar het filmpje bestond uit beeld en geluidsmomenten die door de Oekraïense geheime dienst zijn aangeleverd. Nog af gezien van het feit dat deze dienst uit fascisten bestaat en onder Amerikaans commando functioneert, moeten we niet vergeten dat de Oekraïne partij is in deze ramp en dus mogelijk zelf betrokken bij het neerschieten. Alle informatie uit Kiev is dus gekleurd en niet bruikbaar. Toch presenteert het openbaar ministerie de fragmenten als de geaccepteerde waarheid. Dit geeft al aan hoe het onderzoek er voor staat. Nu wordt gezegd dat er op het vertonen van het filmpje een aantal bruikbare tips zijn binnen gekomen. De kans is groot dat deze tips uit dezelfde bron komen als het filmpje en dus waardeloos zijn.

Nog steeds is er sprake van twee theorieën als het gaat om de crash van de MH17. De eerste theorie, die al kort na het neerstorten door de Amerikanen de wereld in is gezet, is dat het vliegtuig met een BUK raket is neergehaald die door de milities in Novorossia werd afgevuurd. Tot nu toe is er geen enkel waterdicht bewijs gepresenteerd die deze theorie onderbouwd. Toch blijft ook het onderzoeksteam hier op bijna religieuze wijze aan vasthouden. Zelfs de mogelijkheid dat de BUK door het Oekraïense leger kan zijn afgevuurd wordt niet eens in overweging genomen. Onlogisch is dat niet want het onderzoek wordt door de Oekraïne gedomineerd en Kiev heeft een vetorecht op het publiceren van informatie. Een prachtige gelegenheid dus om het eigen straatje schoon te vegen en de schuld bij de milities en als het even kan Rusland neer te leggen. De Nederlandse onderzoekers gaan hier gewoon in mee en luisteren naar de bevelen uit Kiev en Washington.

De tweede theorie is dat een Oekraïense SU-25 het vliegtuig neerschoot. Het kan hierbij zijn gegaan om een vergissing, maar het is meer aannemelijk dat het een poging tot een valse vlag operatie was die fout liep. Voor deze theorie zijn wel bewijzen. De wrakstukken laten gaten zien die het neerschieten door een ander vliegtuig aannemelijk maken. Sterker nog; zowel luchtvaartpersoneel als ook ooggetuigen hebben gezegd dat er een gevechtsvliegtuig bij de MH17 in de buurt aanwezig was. Misschien waren er zelfs twee toestellen. In het westen wordt deze theorie wel opengehouden, maar serieus wordt er niet naar gekeken. Zo hebben de onderzoekers nog steeds geen bewijzen uit Rusland opgevraagd, ondanks het feit dat Rusland dit materiaal verschillende malen heeft aangeboden. Ook een getuige die de bedoelde SU-25 heeft zien landen na het neerschieten is nooit gehoord. Voor het westen staat vast dat de Oekraïne het niet gedaan mag hebben. Het onderzoek is dan ook bedoeld om dit aan te tonen, niet om de waarheid naar boven te halen.

Hoe betrouwbaar de Oekraïne op dit gebied is bewijst een recent incident. In maart mochten nabestaanden en journalisten de wrakstukken, die op Gilze Rijen liggen, komen bekijken. Maar dit was maar een deel van de wrakstukken. De cockpit, die men heeft geprobeerd te herbouwen, bijvoorbeeld was niet te zien en bevindt zich op een ander deel van de basis. Toch kwamen er daags na de bezichtiging foto’s van deze cockpit op Oekraïense sites te staan. Journalisten mochten niet in de buurt komen, maar Oekraïense agenten hebben blijkbaar wel de kans gezien om beelden te maken. Normaal gesproken zou dat als een vertrouwensbreuk in het onderzoek worden gezien, maar de Nederlandse onderzoekers hebben niet eens geprotesteerd over de gang van zaken. Duidelijker kan het eigenlijk niet.

Op dit moment zijn er weer onderzoekers op de rampplek aan het werk en ook een groep Maleisische deskundigen mag nu gaan kijken. Zij zijn steeds door de andere onderzoekers weggehouden. Maleisië laat zich immers niet ringeloren door Kiev en de Amerikanen. Een onafhankelijke mening kan men niet gebruiken. Het zal interessant zijn wat voor conclusies deze groep gaat trekken. Een pikant detail is dat de onderzoekers uit Maleisië hun onderzoek zullen uitvoeren samen met deskundigen van de Republiek Donetsk. Dat zal wel weer een paar driftbuien in Kiev en Washington tot gevolg hebben.

Dan was er ook nog de RTL journalist die plotseling na maanden beweerde dat hij een onderdeel van een BUK tussen de wrakstukken had aangetroffen. Hij zou het stuk munitie mee naar Nederland hebben gesmokkeld, waar het was onderzocht. Natuurlijk is nooit vast te stellen waar hij het ding vandaan had en als bewijsstuk heeft het dan ook geen waarde. Maar het leverde wel weer een paar mooie krantenkoppen op, en dat was waarschijnlijk ook het doel van de hele operatie. Zelfs de Nederlandse onderzoekers reageerde sceptisch op de zogenaamde “vondst’. Dat alleen al wil het nodige zeggen.

We kunnen zonder meer tot de conclusie komen dat het onderzoek al bij voorbaat als waardeloos te boek zal staan. Van enige onafhankelijkheid is geen sprake en de vele geheimhoudingsclausules zijn alleen maar bedoeld om de Oekraïne uit de wind te houden. Het rapport, dat waarschijnlijk later dit jaar zal verschijnen, zal het papier niet waard zijn waarop het gedrukt zal staan. Eigenlijk kunnen we nu al vaststellen wat er waarschijnlijk in het rapport zal staan. Ten eerste zal de conclusie zijn dat het vliegtuig waarschijnlijk door een BUK is afgeschoten, maar dat de bewijzen niet duidelijk genoeg zijn om absolute zekerheid te hebben. De naderdruk zal echter op het woord waarschijnlijk liggen waardoor de vinger toch in de richting van de milities zal wijzen ondanks het gebrek aan bewijzen. Omdat die bewijzen er niet zijn zal er ook niemand aangeklaagd kunnen worden. Als reden zal worden gegeven dat het onderzoek werd bemoeilijkt door de gevechten en dat er daardoor veel tijd en mogelijke bewijzen verloren zijn gegaan. Misschien dat men Rusland indirect verantwoordelijk zal maken omdat het westen Moskou verantwoordelijk houdt voor de situatie in Novorossia. Dit soort geluiden zijn hier en daar al te horen geweest.

De mogelijke Oekraïense betrokkenheid zal worden doodgezwegen, en het zogenaamde openhouden van alle opties zal een dooddoener blijken te zijn. In feite zal het rapport blijven steken in vage beschuldigingen aan het adres van de milities, en daar zal het bij blijven. Daarna zal de zaak door het westen worden begraven, en ontsnapt Kiev. De enige groep die het hier niet mee eens zal zijn zullen de nabestaanden zijn. Maar daar zal men zich weinig van aantrekken. Zij zullen dan zien met wat voor een schijnvertoning zij steeds te maken hebben gehad, met de Nederlandse overheid in de hoofdrol. Ze zullen boos en gefrustreerd achterblijven en om gerechtigheid blijven schreeuwen. Maar dat is een spel waar de overheid wel raad mee weet. Ontmoedigingsbeleid door eindeloos rekken. De nabestaanden kunnen dit spel winnen, maar dan hebben ze een lange adem nodig. Juristen waarschuwen nu al dat een aanklacht bijna onmogelijk lijkt en dat de Nederlandse regering valse hoop wekt.

Is er nog een andere mogelijkheid? Natuurlijk. De Nederlandse journalist Joost Niemoller, die veel contact met de nabestaanden heeft en een boek over de ramp schreef, heeft al meerdere malen opgeroepen tot het overdragen van het onderzoek aan een internationale organisatie zoals de VN. Hij is er van overtuigd dat het huidige onderzoek alleen politieke belangen dient en dus nooit met de waarheid zal komen. Nu is het de vraag of de VN als onafhankelijk kan worden gezien, maar inderdaad zou een internationale organisatie betrouwbaarder zijn dan de Kiev meelopers die nu het onderzoek in handen hebben. Gaat dit nog ooit gebeuren? De kans is heel klein en eigenlijk zit het er helemaal niet in. De politieke belangen om Kiev schoon te praten zijn zo groot dat men het risico van een onafhankelijk onderzoek nooit zal nemen. Zelfs als de Europeanen deze kant op zouden gaan zal Washington dit nooit toestaan. We weten uit de geschiedenis immers maar al te goed hoe Washington met de waarheid omspringt. Kortom; de mist zal alleen maar dikker worden.