We hebben het intussen al een aantal
malen kunnen aanschouwen. Als er een terroristische aanslag wordt gepleegd is
het eerste wat de autoriteiten roepen, dat we ons leven niet moeten veranderen.
Dat we onze vrijheid niet moeten opgeven, en dat we die zelfde vrijheid moeten
verdedigen. Nog geen seconde later komen ze dan met een hele serie maatregelen
en wetten die precies deze vrijheid beperken en beknotten. Dat brengt ons
vanzelf bij de vraag wie nu eigenlijk onze vrijheid bedreigt, als we er
tenminste van uit gaan dat we ook maar iets hebben dat op vrijheid lijkt. Wat
zijn de gevaren, vooral voor links, in de komende periode?
We kennen de tactiek uit het verleden,
er ontstaat een zogenaamde veiligheidscrisis en meteen staan de autoriteiten
klaar om een aantal repressieve maatregelen in te voeren die de bedreiging
moeten beugelen. In dit geval gaat het om de terroristische aanslagen in
ondermeer Parijs en de dreiging die uit gaat van de ISIS. De beste voorbeelden
vinden we nu in Frankrijk. Na de aanslagen werd de noodtoestand uitgeroepen
zodat de autoriteiten meer macht hebben om de terroristen aan te pakken. Vooral
de politie en de veiligheidsdiensten mogen plotseling veel meer. Veel mensen
pikken deze maatregelen omdat ze zich zorgen maken over de veiligheid en er
“toch iets gebeuren moet.’ Maar aan dit alles kleven grote gevaren en risico’s.
Kijk maar naar de effecten van de
noodtoestand in Frankrijk op dit moment. Het gaat daarbij al lang niet meer om
de ISIS terroristen. De Franse autoriteiten hebben bijvoorbeeld misbruik
gemaakt van de situatie om de demonstraties rond de recente klimaattop de kop
in te drukken. De grote demonstratie werd verboden en kleinere protesten werden
met harde hand van de straat geslagen. Daar kwam nog bij dat 24 bekende
activisten huisarrest kregen opgelegd voor de duur van de top. De Franse
autoriteiten gaven toe dat deze mensen en demonstraties niets met terrorisme te
maken hebben. Maar het weerhield ze er niet van om op deze repressieve manier
de protesten te ondermijnen. Onze vrijheid wordt dus niet alleen bedreigd door
de ISIS, maar ook door de overheid.
Het is duidelijk dat dit nog maar het
begin is. Er wordt nu al gesproken over het blokkeren of minder toegankelijk
maken van internet voor sommige personen. Ook dit zal in eerste instantie
gericht zijn tegen de jihadisten, maar twijfelt er nog iemand aan dat ook deze
maatregel zal worden gebruikt tegen linkse activisten, vakbondsmensen tijdens
stakingen en anderen die het met het beleid van de overheid niet eens zijn? Het
geeft de autoriteiten geweldige mogelijkheden om alle oppositie uit te
schakelen. Deze zaken gelden ook niet alleen voor Frankrijk. Overal in Europa
worden veiligheidsdiensten uitgebreid, worden er steeds meer telefoons getapt,
en wordt het opslaan van gegevens over iedereen en alles een modeverschijnsel.
Omdat veel computerbestanden nu aan elkaar gekoppeld zijn is dit alles
kinderspel.
Het gevaar voor de burgerrechten is
enorm toegenomen sinds de Amerikaanse aanval op Afghanistan en de zogenaamde
“oorlog tegen het terrorisme”. Kijk maar naar het invoeren van de
legitimatieplicht en de vingerafdrukken in paspoorten. Dit zijn nog maar een
paar voorbeelden want de techniek gaat razend snel. De overheid beweert altijd
dat alleen schuldigen wat te vrezen hebben, maar dat is de zoveelste leugen. Aanslagen
en andere bedreigingen worden steeds opnieuw aangegrepen om de wetten nog
verder aan te scherpen. En laten we duidelijk zijn, de echte terroristen hebben
hier nauwelijks last van, maar de rechten en vrijheden van ons allemaal worden
steeds meer beperkt. Dat dit ook en vooral linkse activisten treft hoeft
eigenlijk al niet eens meer vermeld te worden.
Wat kunnen en moeten we hiertegen
doen? Ten eerste moeten we ons realiseren dat er een gigantisch apparaat klaar
staat dat de autoriteiten in werking kunnen zetten als ze dit nodig vinden.
Toch zijn er wel dingen die we kunnen doen of in ieder geval in reserve houden
voor het geval zo’n situatie zich voor doet. We zullen een aantal zaken
aanstippen waar we in ieder geval zelf controle over hebben en die we kunnen
gebruiken als ook hier een soort noodtoestand wordt ingevoerd. We doen dit aan
de hand van wat kleine hoofdstukjes, die moeten worden gezien als
geheugensteunen, omdat veel activisten al wel op de hoogte zijn van in ieder
geval een aantal zaken.
INTERNET: Op dit moment kunnen we nog
zonder al te veel problemen gebruikmaken van internet en dan vooral de sociale
media om onze mening naar buiten te brengen en elkaar en het grotere publiek te
informeren. Maar zoals nu al in Frankrijk zichtbaar is zullen de autoriteiten
in grijpen als het hun goed uit komt. Dat kan betekenen het verwijderen van
pagina’s op bijvoorbeeld Facebook, het uitsluiten van sommige activisten van
internet, of het totaal afsluiten van het hele netwerk. Het is al meerdere
keren voorgekomen dat Facebook pagina’s werden verwijderd omdat ze bijvoorbeeld
informatie gaven over de oorlog in Novorossia of de strijd in Koerdistan. Ook
foto’s en filmpjes moeten het nog al eens ontgelden. Wanneer dit soort zaken
voorkomen is moeilijk te voorspellen. Er zit niet echt lijn in. Maar het is wel
belangrijk om verschillende schaduwpagina’s te creëren, die het kunnen
overnemen als de originele site uit de lucht wordt gehaald. Dit kan ook gelden
voor blogsites. Het is ook raadzaam om een aantal Gmail adressen aan te maken
voor het aanvragen van nieuwe pagina’s als de censuur toeslaat. De ervaring
leert dat er toch weer een poos overheen gaat voordat een nieuwe site wordt verwijderd.
Dit soort tactiek kan dus eindeloos worden toegepast. Mocht bijvoorbeeld
Facebook je pagina steeds opnieuw verwijderen, dan is het raadzaam om een
account aan te maken op V Kontakte, dat is de Russische Facebook waar stukken
minder censuur is. Het V Kontakte systeem werkt ook in het Engels, dus de taal
is geen probleem. De toegang voor gebruikers uit het westen is gewoon
toegestaan. Tenslotte nog dit; mocht het echt misgaan in de komende tijd dan is
de kans groot dat het hele internet geblokkeerd wordt. Het is dus altijd raadzaam
om ook een normale schrijfmachine en stencilapparatuur achter de hand te
hebben. Dat klinkt ouderwets en omslachtig, maar is nog steeds werkzaam en
moeilijk door de autoriteiten te onder binden.
KENMERKEN: Geef zo weinig mogelijk
kenmerken zoals vingerafdrukken aan de staat. Soms zal het niet te vermijden
zijn, maar mogelijkheden zijn er wel. Als je niet heel ver reist kies dan voor
een reiskaart in plaats van een paspoort. Voor een reiskaart zijn geen
vingerafdrukken meer vereist. Zo’n document is 10 jaar geldig, dus ben je
voorlopig van verdere verplichtingen, die nog ingevoerd kunnen worden, af. De
staat zal beweren dat het geen misbruik van opgeslagen vingerafdrukken zal
maken, maar dat is bijna altijd gelogen. Onder dit soort kenmerken vallen ook
irisscans. Hoe minder de staat van ons in het systeem heeft hoe beter. Zeker in
de komende tijd. Neem een reiskaart of paspoort nooit mee naar een actie of
demonstratie. De chip in de kaart kan op afstand door de politie worden
uitgelezen. Ze hoeven je dus niet eens aan te houden om uit te vinden wie je
bent. Wil je toch ID papieren bij je hebben, wikkel ze dan in aluminiumfolie.
Dat maakt het uitlezen onmogelijk. Overigens geldt dit ook voor de nieuwe
bankpassen die op afstand kunnen worden uitgelezen. Hierbij is de vijand de
digitale zakkenroller. Voorzichtigheid blijft ook op dit gebied geboden,
ondanks het feit dat de banken hier weinig ruchtbaarheid aan geven.
ID PLICHT: Sinds een aantal jaren kent
Nederland de identificatieplicht. Iedereen moet een geldig ID bewijs kunnen
tonen als daarom wordt gevraagd. Maar de sleutel in dit alles is het woord
tonen. Er is geen draagplicht. Dit betekent dat je geen ID bewijs bij je hoeft
te dragen. Als je wordt aangehouden kun je het document ook later tonen, bijvoorbeeld
thuis of op het politiebureau. Veel mensen weten dit niet en daar maakt de
politie dankbaar gebruik van. Je kunt ook weigeren om je identiteit prijs te
geven. Dit kan je een paar dagen cel kosten, maar niemand kan je dwingen, en
uiteindelijk moeten ze je weer vrij laten.
MOBIELE TELEFOONS: De mobiele
telefoon, en zeker de smartphone, is handig en bruikbaar, maar voor activisten
ook een groot gevaar. De autoriteiten kunnen een werkende telefoon overal
traceren aan de hand van de inloggegevens van de masten waar je bij in de buurt
komt. Zelfs voor particulieren is het nu mogelijk om de smartphone van iemand
anders te voorzien van een programma dat de kans geeft om te traceren, af te
luisteren en in te breken op wachtwoorden. Dit kan heel snel via internet
geregeld worden. Als dit voor particulieren al een koud kunstje is, kunnen de
autoriteiten, met hun vele mogelijkheden, je telefoon gebruiken als hun
privéspion op je leven. Hoe ver dit al allemaal gaat is niet duidelijk, maar we
moeten met het ergste rekening houden. Neem dus nooit een telefoon mee naar een
actie of andere activiteiten die je privé wilt houden. Je weet nooit wie er mee
kijkt en luistert. Wil je toch een telefoon bij je hebben, dan is uitzetten
alleen niet voldoende om het traceren te stoppen. Verwijder altijd de batterij,
dan is de telefoon voor buitenstaanders onzichtbaar. Toch blijft het het beste
om hem gewoon niet bij je te hebben. Gebruik bij linke dingen, waar toch een
telefoon nodig is altijd een niet geregistreerde prepaid, en wissel regelmatig.
Een telefoon die ooit in handen van de politie is geweest, zelfs bij verlies,
moet als onbruikbaar worden gezien en kan alleen nog maar worden weggegooid.
GADGETS: Wat voor mobiele telefoons
geldt, betreft natuurlijk ook andere gadgets, zoals tablets. Maar er zijn ook
nog andere dingen die gebruik kunnen worden om ons in de gaten te houden en te
volgen. Zo worden bijvoorbeeld zogenaamde smartmeters voor gas en elektriciteit
gebruikt om onze levens in kaart te brengen. Ook deze apparaten kunnen op
afstand worden uitgelezen. Iedereen heeft het recht om een smartmeter te
weigeren, en de providers zijn dan verplicht de gewone meters in bedrijf te
houden. Laat je niet registeren in een digitaal patiëntendossier en wees erg
voorzichtig met apparaten als TOON. Een apparaat dat je in staat stelt om
dingen in je huis te doen of the checken terwijl je op een behoorlijke afstand
bent, geeft die zelfde kans aan anderen. Het gaat immers allemaal via draadloze
signalen en daar kan iedereen op in breken. Voor de overheid is dit een klein kunstje.
Het lijkt allemaal als of dit soort gadgets zijn ontworpen om het leven
makkelijker te maken, maar er zijn schaduwkanten, en die geven de overheid een
steeds grotere potentiële controle over onze levens. In crisissituaties kan dat
levensgevaarlijk zijn. Over de mogelijkheden zal geen enkele overheid de
waarheid vertellen. De autoriteiten liegen over het algemeen toch al, maar in
een crisissituatie is dat de enige constante factor. Laat niemand in die
leugens trappen, hoe aannemelijk ze ook klinken.
CONCLUSIE
Het is niet de bedoeling dat iedereen
over dit soort zaken in paniek raakt, of achter iedere boom een spion gaat zien.
Maar we moeten wel waakzaam zijn, want we zullen de komende tijd een harde
strijd moeten voeren om onze burgerrechten te beschermen. Vooral linkse
activisten, en mensen met een andere mening dan wat gangbaar is vanuit de
overheid, zullen met pogingen van de autoriteiten te maken krijgen om de roep
om meer veiligheid te misbruiken voor meer repressie. Dan kunnen bovengenoemde
tips van grote waarde zijn, want de rode waarschuwingslichten knipperen immers
al. De situaties in Frankrijk, en deels in België, tonen het nu al aan; morgen
kan alles anders zijn. Precies met dit soort situaties moeten wij vandaag al rekening
houden.
