De Meidagen van herdenken en het
vieren van de bevrijding zijn weer voorbij. Tijd om even terug te kijken en te
bezinnen over hoe het verder moet. Immers ook deze Meidagen zijn weer niet
onopgemerkt voorbij gegaan. Dat is natuurlijk ook niet de bedoeling, maar
helaas moeten we weer de nodige negatieve klanken vaststellen. Als we verder
willen komen, en nieuwe onsmakelijke incidenten vermijden, moeten we terug gaan
naar de basis. De 4de Mei, is bedoeld om te denken aan de
slachtoffers van de naziterreur. En ook om te denken aan de mensen die verzet
hebben geboden en die intussen niet meer onder ons zijn. Nederland kende een
aantal helden, die weigerden om zich bij de bezetting en de heerschappij van
Hitler en zijn moordenaarsbenden neer te leggen. Zij vochten terug, sommige met
het wapen in de hand, anderen via ontelbare andere manieren. Maar stuk voor
stuk riskeerden zij hun leven.
We moeten hierbij denken aan mensen
als Theo Dobbe, Hannie Schaft, Gerrit Kleinveld, Annie Averink, Dick van der
Meer, Roel Wolthuis, Jan Dieters, Lou Jansen en nog heel veel anderen. Sommige
van hen overleefden de oorlog niet, anderen haalden wel het einde. Juist deze
verzetshelden hadden iets gemeen. Ze streden niet alleen tegen de naziterreur,
hoewel dat op zich al een enorme opgave was. Ze vochten er ook voor dat
Nederland een ander land zou worden. Een land van sociale rechtvaardigheid,
waar de oude privileges niet meer telden en de oude elites van voor de oorlog
van het toneel waren verdwenen. Niemand wilde immers terug naar het Nederland
van de jaren 20 en 30, toen de werkloosheid en de armoede grote delen van de
bevolking in haar grip hielden. Niemand wilde terugkeren naar het Nederland van
Colijn, het neerslaan van het Jordaanoproer, en het vernederende fietsplaatje
met een gat er in dat aan werklozen werd uitgereikt. Er moest een andere wereld
komen, en vaak brengt de onzekerheid van een oorlog mogelijkheden met zich mee
om iets blijvend te veranderen. Daar hebben de bovengenoemde verzetshelden voor
gestreden.
Helaas heeft het niet zo mogen zijn.
De oorlog was nog niet afgelopen of de oude heersers keerden terug. De hele
oorlog hadden ze zich schuilgehouden en niets uitgevoerd, of ze nu in Nederland
zaten of in Engeland. Maar na de bevrijding zagen ze hun kans al weer schoon.
Ze zaten binnen de kortste keren weer op hun oude posities en ze zorgden er ook
voor dat er van de zuivering maar heel weinig terecht kwam. De mensen die echt
tegen de Duitsers hadden gevochten mochten toekijken en werden geïsoleerd. Het
was dan ook geen wonder dat zij zich diep teleurgesteld voelden over de gang
van zaken in het naoorlogse Nederland.
Het ging zelfs nog verder; de
communisten die als eerste georganiseerd in verzet gingen, werden opnieuw vervolgd,
uitgesloten en getreiterd. Er kwam een grote geschiedvervalsing op gang die
moest aantonen dat eigenlijk iedereen die niet echt fout was, een goede
vaderlander was geweest. Bijna iedereen had in het verzet gezeten en niemand
had echt met de Duitsers gecollaboreerd, op een handje vol NSB’ers na. En
gelijktijdig werd de rol van de communisten en de CPN naar beneden geschreven.
Helemaal ontkennen was niet mogelijk, daar was het communistische verzet veel
te groot voor. Maar er werd een stevige poging gedaan om de betrokkenheid
zoveel mogelijk weg te poetsen, een proces dat ook vandaag nog steeds gaande
is. Verzetshelden die 5 jaar lang hun leven hadden geriskeerd kregen te maken
met de geheime diensten die probeerden om hen brodeloos te maken, en in feite
ook monddood. Gelukkig werd er ook toen teruggevochten en is de opzet van de
elite nooit helemaal geslaagd.
Maar de jaren vergaan en veel van de
helden zijn er niet meer. De meeste hebben hun teleurstelling en frustraties
mee het graf in genomen. Aan hen zouden we moeten denken tijdens 4 Mei. Maar in
plaatst daarvan worden we gedwongen om te denken aan de gevaarlijk domme
burgemeester van Vorden, die bijna toch weer langs nazigraven was geparadeerd.
Aan de kleinburgerlijke bewoners van Vorden, die de bloedgang langs de Duitse
graven toch maakten, tegen alles in. Aan het stuk verdriet die op dezelfde
graven een kaartje achterliet met de tekst “Jullie werden ook maar gestuurd.”
En hier mee houd de lijst van onbegrijpelijk incidenten niet op.
Twee jaar geleden was er bijna een
gedicht op De Dam over een gesneuvelde SSer. En dit jaar probeerden de
neofascisten van TROTS in Tilburg allochtonen bij de herdenking weg te houden.
Dit is het droevige resultaat van bijna 70 jaar herdenken. Daar komt nog bij de
het antisemitisme weer mode aan het worden is en dat mensen zonder papieren
strafbaar worden gesteld omdat ze als illegaal zijn bestempeld. Als of een mens
illegaal zou kunnen zijn waar ook ter wereld. Ooit zaten onze verzetshelden in
de illegaliteit en deden ze illegaal werk. Toen waren het de Duitsers die dit
werk strafbaar stelde, met de doodstraf in het vooruitzicht. Nu is het de
Nederlandse regering die mensen illegaal en dus strafbaar verklaard, met volle
medewerking van de leiding van de PvdA. En ook dit keer is er de doodstraf in
het vooruitzicht, in sommige landen van herkomst.
Hoe snel is men vergeten wat er in het
verleden allemaal is gebeurd. Sterker nog, velen kan het gewoon helemaal niets
schelen. Dat is er geworden van het land waar het verzet ooit met het wapen in
de hand voor op de bres stond. De vraag of het al het lijden en de ellende
waard is geweest komt steeds sterker naar voren. Zouden ze het weer doen, als
ze de huidige resultaten van te voren hadden geweten? Iedereen mag het antwoord
zelf invullen. En voor iedereen zal het ook een persoonlijk antwoord moeten
zijn.
Maar de strijd voor een betere wereld
gaat door, moet doorgaan. Want we kunnen onszelf niet veroorloven dat de
generatie van snotneuzen en neofascisten die nu de dienst uitmaken blijvend
onze toekomst kan bepalen. In het verleden zijn er enorme offers gebracht om
dit niet te laten gebeuren. Het is aan ons om die fakkel over te nemen en de
strijd aan te binden tegen het onrecht en de uitbuiting. We kunnen dat alleen
op de juiste wijze doen met de lessen uit het verleden in de hand. Alleen dan
hebben we een garantie voor de toekomst. Laat de eerlozen dus niet winnen,
organiseer en sla terug!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten